Beeld: Pexels

Het belang van preventie en duidelijk beleid

Volgens Geerlings is het essentieel dat werkgevers een helder beleid hanteren rondom ongewenst gedrag. “Veel ondernemers denken dat dit bij hen niet voorkomt, maar uit onderzoek blijkt dat ongewenst gedrag in alle sectoren speelt. Het is dus belangrijk om proactief beleid te voeren, in plaats van pas te handelen wanneer er een incident plaatsvindt.” Een cruciale eerste stap is het vastleggen van gedragsregels. “Dit kan in een personeelshandboek (deze kun je downloaden via de website van INretail) of een gedragscode waarin je als werkgever duidelijk maakt wat wel en niet acceptabel is op de werkvloer. Je kunt hierbij denken aan de volgende vragen:
– Wanneer er sprake is van ongewenste omgangsvormen en wat in het bedrijf al dan niet acceptabel is
– Hoe iemand zich kan wenden tot een vertrouwenspersoon en/of klachtencommissie
– Welke maatregelen er volgen als een medewerker zich schuldig maakt aan ongewenste omgangsvormen

Maar alleen regels op papier zetten is niet genoeg. “Je moet het onderwerp bespreekbaar maken en actief uitdragen binnen je organisatie. Dit kan bijvoorbeeld door het onderwerp te agenderen in teamoverleggen of via interne communicatiekanalen.” Hiernaast zijn alle ondernemers vanaf één medewerker verplicht om een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) uit te (laten) voeren. De RI&E brengt de veiligheidsrisico’s in kaart, met de bedoeling om deze ook aan te pakken. 

Welke eerste stappen kan een werkgever überhaupt zetten om een veilige en respectvolle werkomgeving te creëren? “Het regelmatig voeren van gesprekken leidt tot meer betrokkenheid en zorgt ervoor dat ongewenste situaties, of dit nu met klanten of onderling is, eerder aan het licht komen. Denk hierbij aan het (periodiek) werkoverleg bijvoorbeeld.”

Een vertrouwelijke en veilige meldcultuur

Een van de grootste uitdagingen bij ongewenst gedrag is dat slachtoffers vaak terughoudend zijn om meldingen te maken. “Medewerkers moeten weten bij wie ze terechtkunnen als ze ongewenst gedrag ervaren. Daarom is het cruciaal om een vertrouwenspersoon aan te stellen, intern of extern, zodat medewerkers zich veilig voelen om problemen te bespreken.” Daarnaast benadrukt Geerlings dat de rol van leidinggevenden niet onderschat mag worden. “Een goede leidinggevende weet wat er speelt in zijn of haar team en zorgt voor een open en veilige werksfeer. Training kan daarbij helpen, zodat leidinggevenden signalen van ongewenst gedrag tijdig herkennen en weten hoe ze moeten handelen.”

Sancties en opvolging

Als er toch een incident plaatsvindt, moet een werkgever snel en zorgvuldig handelen. “Ongewenst gedrag mag nooit genegeerd worden. Het is belangrijk om een melding serieus te nemen en zorgvuldig te onderzoeken.” Het gaat niet om de intentie van de dader, maar om hoe het de ontvanger het ervaart. Wat de één onschuldig vindt, kan de ander als vervelend, vijandig, vernederend of intimiderend ervaren. De sanctie hangt af van de ernst van het gedrag, maar het kan in extreme gevallen zelfs leiden tot ontslag op staande voet. Geerlings merkt op dat een consequent en rechtvaardig beleid essentieel is. “Als je in het verleden ongewenst gedrag hebt genegeerd, wordt het lastig om later streng op te treden. Zorg er dus voor dat je grenzen bewaakt en optreedt volgens je eigen beleid.” 

Bewustwording en training

Naast het opstellen van beleid en het creëren van een veilige meldcultuur, is training een belangrijk middel om ongewenst gedrag te voorkomen. “Bewustwording creëren is de sleutel. Dit kan door voorlichtingssessies, e-learningmodules of trainingen over respectvol gedrag. Hoe meer medewerkers zich bewust zijn van grenzen en omgangsvormen, hoe kleiner de kans op problemen.” Naast beleidsmaatregelen en training biedt INretail ook praktische ondersteuning via de Arbocatalogus voor de mode-, schoenen- en sportbranche. “Deze catalogus helpt werkgevers bij het opstellen van arbobeleid en geeft concrete richtlijnen om een veilige en gezonde werkomgeving te creëren,” zegt Geerlings. De catalogus bevat onder andere adviezen over het voorkomen van ongewenst gedrag, het inrichten van een vertrouwensstructuur en het naleven van de Arbowet.

Volgens Geerlings is het uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de werkgever om een cultuur te creëren waarin respect centraal staat. “Als je hier actief mee aan de slag gaat, voorkom je niet alleen incidenten, maar zorg je ook voor een prettige werkomgeving waarin medewerkers zich veilig en gewaardeerd voelen.”

Vragen over hoe je deze aanpak moet realiseren binnen je bedrijf? INretail staat altijd open voor het bespreken van de logische en wenselijke stappen.