Groot door Grieken

Naar verluidt zijn sandalen de oudste schoenensoort. Hoewel er al voor de Griekse oudheid sandalen (avant la lettre) waren, hebben de Grieken dit schoeisel groot gemaakt. De term sandaal is dan ook afgeleid van het Griekse woord ‘sandalion’ en het Perzische ‘sandal’. Gek genoeg gebruikten de oude Grieken ‘sandalion’ niet om sandalen mee aan te duiden, maar als benaming voor zachte muiltjes met een oriëntaalse voorkant (een punt die ietwat omhoog loopt). De voorloper van de hoge gladiatorsandalen zoals we deze nu kennen, is de pedila, een simpele sandaal met een harde zool en veterkoorden die om de voeten en benen worden gewikkeld. Tussen 1000 en 700 v. Chr. dragen de meeste Grieken dit type sandaal. Later evolueert de pedila tot de krepis of crepida, een model tussen een schoen en een sandaal in. Deze schoen is ontwikkeld voor het leger en heeft een steviger voetbed. Kenmerkend is vooral de tong – al dan niet met een metalen plaat – die over het midden van de voet loopt.

Romeins statussymbool

De verfijnde, ambachtelijk gemaakte sandalen van de Grieken blijven niet onopgemerkt bij de Romeinen. Vooral onder de rijke Romeinen is dit schoeisel een waar statussymbool; immers, alleen arme burgers of slaven gaan op blote voeten naar buiten. Wel vechten Romeinse gladiatoren vaak blootvoets of met alleen beenkappen om. Ook zijn er afbeeldingen van gladiatoren die met sandalen aan vechten, al zijn dit niet dezelfde hoge modellen die vandaag de dag worden gedragen.

Onder hippiejurken

Pas in de jaren ’60 wordt de Romeinse sandaal ontdekt als modeaccessoire. Ontwerpers als Paco Rabanne zetten een futuristisch modebeeld neer met veel invloeden uit de Griekse oudheid. Zo zien we klokkende minirokjes met daaronder blote benen en hoge gladiatorsandalen. Ook tijdens de jaren ’70 is deze sandaal een modieuze schoen. Ditmaal gedragen door stijliconen als Françoise Hardy en Pattie Boyd (de vrouw van ex-Beatle George Harrison) onder lange, zwierige hippiejurken. De gladiatorsandalen overleven de jaren ’80, en verschijnen zo nu en dan weer in het straatbeeld.

Nieuwe boholook

Ondanks de vele pogingen van modemerken om de gladiatorsandaal stevig terug op de markt te brengen, raken de hoge sandalen met vele bandjes niet echt populair. Daar lijkt in de zomer van 2015 verandering in te komen. Met de terugkeer van de mode uit de jaren ’60 en ’70 is de gladiatorsandaal een van de grootste schoenentrends van de afgelopen tijd; toonaangevende modehuizen als Saint Laurent, Valentino en Isabel Marant hebben dit type sandaal in één klap weer hoog bovenaan de wensenlijstjes van menig modeliefhebber geplaatst, een ontwikkeling die ook volgende zomer nog doorloopt. Online modewinkel Mytheresa.com heeft gladiatorsandalen van maar liefst tien verschillende merken in hun zomer 2015-collectie. Wat maakt deze sandaal nu zo’n goede keuze? Justin O’Shea, inkoopdirecteur van Mytheresa.com: “Met de jaren ’70 als belangrijkste inspiratiebron voor deze zomer is de gladiatorsandaal de perfecte schoen om de boholook compleet te maken.” Dan is er nog het comfortaspect. O’Shea: “Het is zo’n makkelijke schoen. Welke vrouw wil nou niet de hele zomer op een stijlvolle schoen lopen die zowel on trend als comfortabel is?”