Zijn klanten kennen hem als ‘Mr. Mephisto’. Dat is niet zo verwonderlijk, want accountmanager Michel Schoonwater (55) overleefde al drie agenten. Hij begon zijn Mephisto-carrière in 1985 bij Richard Bouwens (Richard B.), de toenmalige vertegenwoordiger van het merk, en ging mee toen de agentuur in 2000 naar Dirk Jan de Meijer ging. In 2010 kwam Schoonwater onder Richard Brekelmans (Brekelmans Agenturen) te werken. En toen Brekelmans het stokje zeven jaar later overdroeg aan Stephan van de Ven en Natalie Bouwens – inderdaad, de dochter van – van Shoe Support, namen zij Schoonwater op in hun team. “Ik blijf wel in de trein zitten”, lacht hij. “Ik krijg alleen steeds een andere machinist.”

Manusje van alles

Schoonwater werkt deze maand 35 jaar voor het Franse schoenenbedrijf. Hij heeft het ‘makkelijkste cv’ van het hele schoenencentrum, zegt hij als we hem opzoeken in Cast. “Ik ken niemand die al zo lang voor hetzelfde merk werkt. En als het even kan, blijf ik tot mijn pensioen bij Mephisto zitten.” Grappig genoeg ambieerde Schoonwater als tiener iets heel anders dan een carrière in de schoenen. Hij wilde beroepsmilitair worden, maar zag die droom uit elkaar spatten toen hij vanwege zijn hooikoorts werd afgekeurd. “Ik had werk nodig en hoorde van mijn neef dat Richard B. iemand zocht op kantoor”, vertelt hij. “Ik kreeg de baan, maar moest wel eerst mijn haar afknippen, want het hing tot op mijn schouders en dat vond hij niet representatief. Ik begon als manusje van alles. Mijn eerste taken waren de hond uitlaten en Richards auto wassen.”

‘Ik blijf wel in de trein zitten, ik krijg alleen steeds een andere machinist’

Eén groot feest

Schoonwater springt op maandagen ook bij met de verkoop in Cast. “Vakbeurs ISLN (inmiddels vervangen door de Schoenendagen, red.) was toen één groot feest. Richard pakte tijdens de beurzen groots uit, met optredens van bekende Nederlandse muzikanten als Marco Borsato”, vertelt hij. “Retailers kwamen met hun kinderen en personeel. Cast was toen een stuk kleiner dan nu – de tweede en derde verdieping zaten er nog niet op – dus je kunt je voorstellen hoe druk het dan was. Mephisto had destijds duizend klanten in Nederland. Nu zijn dat er zo’n driehonderd. De markt is veel kleiner geworden.”

Veel meer keus

Er is wel meer veranderd, mijmert hij. Een groot deel van de schoenenproductie (‘niet die van Mephisto, wij produceren nog altijd in Frankrijk en Portugal’) werd van Europa naar Azië overgeheveld, waardoor orders eerder ingeleverd moesten worden en het inkoopseizoen steeds verder naar voren schoof. “Consumenten hebben tegenwoordig ook meer keus. Er zijn meer schoenenmerken en meer aanbieders, en als gevolg daarvan meer overstock. Vandaar al die outletwinkels tegenwoordig. Gelukkig is de Mephisto-klant geen prijskoper. We hebben een trouwe klantenkring die al jaren op onze schoenen loopt vanwege het comfort en bereid is daarvoor te betalen. Voor hen geldt: eens Mephisto, altijd Mephisto.”

Groot in de 90’s

Richard B. legde in de jaren ’90 de basis voor Mephisto in Nederland. “Dat deed hij heel slim”, zegt Schoonwater. “Hij sponsorde voetbalclub NEC en de Nijmeegse Vierdaagse. Daarnaast had hij goede contacten met de media. In ruil voor een paar schoenen wilden zij hun foto’s wel vanuit zo’n hoek nemen, dat ons logo goed zichtbaar was. Ook de landelijke politie en douane liepen op onze schoenen, tot de Europese aanbestedingswet in 2000 van kracht werd. Op het hoogtepunt verkochten we 350.000 paar Mephisto’s per jaar.” Onder de nieuwe agent Dirk Jan de Meijer, die de vertegenwoordiging na Bouwens’ pensioen overneemt, gaat Mephisto na de eeuwwisseling een nieuwe fase in. De Meijer hanteert een selectiever verkoopbeleid met minimale afnames, met als doel de samenwerking met winkeliers te intensiveren. Hij betrekt een nieuw kantoor in Venlo, met een eigen magazijn en showroom. In die periode wordt ook de vrouwenlijn geïntroduceerd. “We maakten een professionaliseringsslag”, zegt Schoonwater. “Voor het eerst had ik een auto van de zaak.”

Vijfjarenplan

De Meijer wordt in 2010 opgevolgd door Richard Brekelmans, die Mephisto benadert met een vijfjarenplan om hun merken (naast Mephisto gaat het om Allrounder, Mobils en Sano, red.) verder uit te bouwen. Voor Schoonwater komt de overname onverwacht, maar hij besluit toch met de nieuwe vertegenwoordiger mee te gaan. “Ik ken het merk en het dealernetwerk als mijn broekzak”, zegt hij. “Bij sommige schoenenfamilies werk ik inmiddels met de derde generatie samen. Ik krijg zoveel energie van het contact met klanten.” De gouden jaren van de schoenenhandel lopen ten tijde van de overname door Brekelmans op zijn eind. “De recessie was begonnen, wat natuurlijk niet de beste tijd was om voor jezelf te beginnen. Alles werd minder; het kantoor in Venlo werd opgezegd en de voorraad ging terug naar Frankrijk. Dat was een gemis, want voor retailers was het juist zo prettig dat we snel konden naleveren.”

‘Bij sommige schoenenfamilies werk ik inmiddels met de derde generatie samen’

Hype rondom de Rainbow

Mephisto wisselt in 2017 opnieuw van handen als Brekelmans bekend maakt de Nederlandse tak van de Duitse inkoopvereniging Sabu te gaan leiden. Ondernemers Stephan van de Ven en Natalie Bouwens van Shoe Support, die naast zakelijk ook privé partners zijn, nemen het stokje over. “De overname kwam op het juiste moment”, zegt Schoonwater. “Shoe Support investeert niet alleen in de collecties, maar ook in zichtbaarheid. Om een andere kant van het label te laten zien dan het stoffige beeld dat veel mensen bij Mephisto hebben.” Denk aan de samenwerkingen met Patta Amsterdam en het ontwerpduo Schepers Bosman, waardoor er in 2017 onder millennials een kleine hype rondom de bekende Rainbow-schoen ontstond. Daarop stappen ook veel modeschoenenwinkels in. “We dachten de volgende Birkenstock in handen te hebben, maar het bleef helaas bij een vonk”, zegt Schoonwater. “Jongeren bleken toch moeilijker uit hun Adidas- en Nike-gympen te krijgen dan we dachten.”

Stabiel blijven

De grootste uitdaging is nu om Mephisto door de coronacrisis heen te loodsen. Dat gaat volgens Schoonwater vooralsnog ‘best aardig’. “We hebben de verkopen voor zomer 2021 op een redelijk niveau weten te houden. Mephisto betaalt de rekeningen voor gas, water en licht, zeg ik altijd tegen winkeliers – die schoenen worden toch wel verkocht. We zijn een stabiel merk en hopen dat te blijven, in samenwerking met stabiele winkeliers. Want Nederland heeft de mooiste winkels ter wereld. Een bedrijf als Van Schijndel in Hilversum is een prachtig voorbeeld van hoe je mensen met voetproblemen kunt bedienen zonder een ‘steun en kreun’-winkel te worden. Van dat soort schoenenzaken slaan ze in Frankrijk steil achterover.”

Foto’s: privébeeld